Nie­zwy­kły prze­wod­nik w Muzeum Hymnu Naro­do­wego w Będo­mi­nie

Po tym wyjąt­ko­wym Muzeum opro­wa­dzi Was wyjąt­kowy muze­al­nik – pies Draka. Opo­wie (a może nawet wyszczeka) krótko o zabyt­kach, jakie możesz zoba­czyć w Będo­mi­nie. Na dłu­żej zatrzyma się przy meblach. Te eks­po­naty Draka bar­dzo lubi wąchać. Według niego naj­ład­niej pach­nie Szy­fo­niera z 1830 lub 1840 roku.

A co to jest szy­fo­niera?

Jak byli­by­ście psami, to mogli­by­ście razem z Draką pową­chać ten mebel i to by Wam wystar­czyło. Ale Wy jeste­ście odkryw­cami kaszub­skiej kul­tury i powin­ni­ście poznać ten eks­po­nat troszkę dokład­niej.

Zapra­szam do oglą­da­nia!

Poznaj naszego bohatera

Witôjta! Jô sã zwiã Draka. Jem tószã i robiã w mùzeùm.

Gwësno to waju dzëwùje – pies je mùzeòwnikã?!

Mùszita wiedzec, że kòżdi tósz mô do zjisceniô swòjã misjã. Są psë, jaczé ùrodzëłë sã pò to, żebë pòcesziwac smùtné dzecë. Niejedne rasë tószów retają lëdzóm żëcé, a jinszé pòmôgają chòrim abò niewidzącym w jich codniowim żëcym. A jô jem mùzeòwim prowadnikã! Mój wasta gôdô, że mést jem nôbarżi kùlturalnym psã w Pòlsce!

Jesta wierã czekawi, gdze mòżeta mie pòtkac?

Ju wama gôdóm, a tak pò prôwdze szczekóm, haù, haù! Jem prowadnikã w Nôrodnym Mùzeùm w Bãdominie, jaczé je krótkò Kòscérznë. Mòje Mùzeùm znóm baro dobrze. Móm òbwąchóné tuwò kòżdi nórt! Kòchóm pôchã stôrëch dokùmeńtów, òdjimków, òbrazów, méblów. Znóm téż całi nôrodny himn Pòlsczi i pòznôł jem historiã wikszoscë ekspònatów.
– Haù, haù, nie wierzita mie? To pòjta za mną. Pòkôżã wama mój lubòtny zabëtk. Ale nôprzód chcemë wińc bùten. Chcã, żebë wa ùzdrzelë bùdink, w jaczim je Mùzeùm.

Mùzeùm Nôrodnégò Himnu nalôżô sã w szlachecczim dwórkù, jaczi w latach 1740-1785 słëchôł familii Wëbicczich.

Wierã tuwò ùrodzył sã Józef Wëbicczi, ùtwórca pòlsczégò himnu, jaczi je zwóny jinaczi Mazurkã Dąbrowsczégò. Òkòma dwórkù je ògard, gòspòdarczé bùdinczi, a dali rozkòscérzają sã łączi, pò jaczich rôd biegóm, kòpiã dzurë i nëkóm za zajcama.
A to mój lubòtny płotnik, jaczi niejedny lëdze zwią żëwòpłotã. Hmmm, pò prôwdze kòchóm jegò pôchã.

Rôczã do westrzódka, do jedny z wëstôwkòwëch zalów.

Òbezdrzëta sã wkół. Je tu wiele czekawëch i pëszno wòniącëch zabëtków, np. ten kachlowi piec ze snôżima zdobieniama abò szëfòniera z 1830 abò 1840 rokù. Mébel ten wierã pòchòdzy z Niemców i – wierzëta mie – bëlno pôchnie.
A co to je szëfòniera? Chtos z waju wié? Czej jô bë òprowôdzôł wanogã psów, to bëm kôzôł jima òbwąchac ten mébel, ale wa ni mùszita tegò robic. Sadnijta. Terô kąsk wama ò nim òpòwiém. Szëfòniera szlachùje za kòmòdą. Je to wąsczi i wësoczi mébel z wszelejaczima szëflôdama, jaczé są jedna nad drëgą. Òpiérô sã na nisczich nogach. Służëła do trzimaniô drobnotów białczënégò òbleczeniô, bielëznë, sztofów, biżuterii, papiórów.

Ta szëfòniera mô jaż szesc szëflôdów.

Wszëtczé są snôżo zdobioné. Chcemë sã przëzdrzec tim zdobienióm w drobnotach.
Na kòżdi szëflôdze ùzdrzita wijącé sã roscënë: kwiatë zwònczi i pòlné maczi. Na westrzódkù je zamkłô królewskô kòróna, z jaczi wëchòdzą lëstë akantu (akant je zdobną roscëną, chtërny lëstë ju w stôrodôwnëch czasach bëłë wëzwëskiwóné w kùńszce jakno zdobny mòtiw).

Te òrnamentë są zrobioné techniką intarsje

to je dekòrowanim i òbkłôdanim wiéchrzëznë mébla jinyma gatënkama drzewa. Pòlégô to na wëcynanim dekòracjów z cenczich sztëczków drzewa i naklejiwanié jich na wiéchrzu mébla. Ta szëfòniera je w całoscë zdobionô tą techniką. Kwiatë i lëstë wãgòrzą sã pò całi ji wiéchrzëznie. Jak sã dobrze przëzdrzita, to na bòczny scance bãdzeta widzec mòtilka, jaczi prawie przëlecôł i mô chãc sadnąc na jednym zwòneczkù. Westrzód pôchnącëch kwiatów schòwôł sã téż ptôszk. Zarô zacznie piãkno spiewac. Mébel dodôwkòwò zdobią złoconé òkùca, np. òkrãgłé chwëtôczi (antabë) w pòstacje wiónka abò tôrcze, co chronią dzurã do klucza.

Widzy mie sã wąchanié, przeprôszóm, òbzéranié najich méblów.

Ale terô czëjã, że jem ùmãczony i zaczinô mie bùrbòtac w brzëchù. Mój wasta ju gwës rëchtëje dlô mie pôłnié. Wrôcóm tej do gabinetu. Tam robòtnicë Mùzeùm pòsmùkają mie pò chrzebce, a na pôłnié pòżdajã w swòjim leżawiszczu.

Jeżlë wama sã ùwidzało mòje Mùzeùm, to czekóm w Bãdominie!

Draka

[download id="2966"]

[download id="2949"]

Jeśli chcesz zobaczyć jak wygląda opowiadanie przygotowane do wydruku,
to kliknij obok na grafikę.

[download id="3050"]

Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego