Drewniany domek letniskowy

W Wielkiej Wsi (kasz. Wiôlgô Wies) Józef Haller zbudował letni dom w 1922 r. Jego projektantem był inżynier Jan Pillar ze Starogardu Gdańskiego.

Jak to się stało, że generał zdecydował się odwiedzać nadmorską wioskę i postawić wakacyjną willę?

Zapraszam do obejrzenia filmu i wysłuchania opowieści Janusza Nowickiego, który wraz z Wiolettą Patok napisał książkę Nasze Hallerowo. Autorzy mieszkają we Władysławowie, od wielu lat interesują się historią swojej regionu, dlatego też postanowili postanowili dzielić się swoją wiedzą z innymi.

Zachęcam do przeczytania opowiadania w języku kaszubskim:

Tósz Draka òbzérô willã generała Józefa Hallera

Witôjta, to jô Draka. Jem tószã i robiã w Mùzeùm Nôrodnégò Himnu w Bãdominie. Dzysô razã z mòjim człowiekã jô pòjachôł òbezdrzec miasteczkò kòl mòrza. Zwie sã Wiôlgô Wies. Czedës bëła tu wioska. Baro mie sã widzy ten môl. Je tuwò wiele ùlëczków, pò jaczich mòżemë szpacérowac. Jô nalôzł téż wiôlgą piôskòwnicã. Lëdze gôdają na niã pieglëszcze. Dô sã na ni biegac, kòpac kùle, kùlac sã. W jigrach towarzą mie mòrsczé wałë, jaczé lubkò szëmią. A jak wieje mòcny wiater, to głosno hùczą. Tedë wòlã òbzerac jiné czekawé place, wezmë na to taczi jeden drzewiany bùdink.

Lëdze zwią gò willą generała Józefa Hallera abò prosto hallerówką.

Żôłnérz ten przëjachôł do Wiôldżi Wsë, żebë ùtczëc ùdostanié przez Pòlskã samòstójnotë. W 1920 rokù 11 gromicznika wëjachôł w rejs kùtrã, co miôł miono „Gwiôzda Mòrza”. Wzął ze sobą jinëch pòczestnëch wòjskòwëch i nibë drëdżi rôz zrobił zdënk Pòlsczi z Bôłtã. Drëdżi rôz, bò dzéń rëchli w miesce Pùck bëła pierszô takô ùroczëzna. Tedë generôł cësnął piestrzéń do wòdë jakno symbòl wiérnotë.

To òkòlé mùszało mù sã widzec, bò so ùdbôł przëjéżdżac do wsë w kòżdé lato. Miôł prôwdã!

Tuwò je bëlno, a ten drzewiany bùdink mô snôżą pôchã. Haù, haù... Jak jô kòchóm wąchac zabëtczi!

Mój nos tósza gôdô mie, że willa bëła zbùdowónô w latach 1921-1922. Czedës miała òdkrëtą latnicã, to znaczi, że nie bëła zabùdowónô. Familiô generała mògła òdpòczëwac bùten, na terase, i pòdzëwiac krôjmalënk. Bënë je wëstôwk, jaczi prezentëje pamiątczi sparłãczoné z Józefã Hallerã.

Móm czëté, że krótkò tegò bùdinkù, jesz przed wiôlgą swiatową wòjną, pòstawilë jinszé wille, w jaczich mieszkelë turiscë. Pòwąchóm jesz përznã w òkòlim... Mòże nalézã pòsobny czekawi zabëtk?

 

Możesz też wysłuchać i pobrać nagranie

Pobierz opowiadanie w języku kaszubskim

[download id="4337"]

 Jeśli chcesz zobaczyć jak wygląda opowiadanie przygotowane do wydruku,
to kliknij obok na grafikę.

 

Pobierz opowiadanie w języku polskim

[download id="4322"]
Zobacz stronę w języku polskim przygotowaną do wydruku.

 

Obejrzyj galerię zdjęć

widok na ławeczkę przed domem. Siedzą na nim drewniane postacie

Obecnie w domu letnim gen. Józefa Hallera znajduje się oddział Muzeum Ziemi Puckiej w Pucku

Dom Hallera we Władysławowie, a w tle „Adiutantówka"

Na wspólnej parceli stoi willa adiutanta gen. J. Hallera – kpt. Jana Dworzańskiego, dlatego nazywana jest „Adiutantówką”

„Adiutantówka" widok of frontu

W „Adiutantówce" zobaczyć można wystawę pokazującą historię letniego wypoczynku na Ziemi Puckiej od końca XIX wieku do 1989 r.

Wraz z przyjazdem gen. Hallera nad polskie morze zaczęły pojawiać się ważne osobistości np. hrabina Krystyna Potocka lub księżna Zofia Puzynina. Postanowiono zatem, że na tych terenach powstanie wieś letniskowa, którą nazwano Hallerowo

deptak

Deptak na ulicy Morskiej zimą

zabytkowy pensjonat we Władysławowie

Pensjonat „Zie­mianka” zbudowano w 1928 roku. Był jednym z kilku domów goszczących w okresie międzywojennym letników w Hallerowie

 

 

Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

logotyp stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego